Τα γραπτά μένουν...

Τα γραπτά μένουν...

Μία γλώσσα πεθαίνει κάθε δύο εβδομάδες. Πραγματική γλωσσοκτονία.

<< John Sutherland >>

Μέχρι το τέλος του αιώνα, 5.500 από τις 6.000 γλώσσες που μιλιούνται τώρα θα ανήκουν στην ίδια λέσχη με τα Αρχαία Ελληνικά και τα Λατινικά,στις "νεκρές γλώσσες". Μέσα σε αυτές - Λατινικά και Αρχαία Ελληνικά - ήταν κάποτε δύο από τις κορυφαίες γλώσσες του κόσμου !Σύμφωνα μάλιστα με τον Βρετανό γλωσσολόγο Ντέιβιντ Κρίσταλ, μία γλώσσα χάνεται κάθε δύο εβδομάδες.

Δεν υπάρχει τίποτε πιο "νεκρό" από τις νεκρές γλώσσες. Δεν επιστρέφουν ποτέ ξανά στη ζωή. Και πιο σκληρό από όλα είναι το γεγονός ότι καμία κυβέρνηση δεν πρόκειται ποτέ να συγκεντρώσει χρήματα φορολογουμένων πολιτών για τη διάσωσή τους. Σώστε τις φάλαινες, ναι! Αλλά σώστε, ας πούμε, τη "Μάνξ" (τη γλώσσα που μιλούσαν στο Νησί του Μαν - ο τελευταίος που τη μιλούσε πέθανε το 1974), ξεχάστε το.

Ούτε μουσεία, ούτε νεκροταφεία υπάρχουν γι' αυτές τις γλώσσες που φεύγουν. Μπορεί κανείς βεβαίως να τις διασώσει σε αρχεία, να φτιάξει λεξικά, να τις αποθηκεύσει σε video και να αρχειοθετήσει γραπτά. Αλλά θα χάσει οτιδήποτε είναι ζωή μέσα σε μια γλώσσα. Και η γλώσσα πάνω απ' όλα είναι ζωντανός οργανισμός. Θα χάσει τα ιδιόλεκτα, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, τον πλούτο μιας ζωντανής γλώσσας και τη συνεχή ικανότητά της να εκφράζει σαφείς τρόπους σκέψεις.

Μυστήριο, ωστόσο, για τη ρίζα του κακού, την αιτία του «ολοκαυτώματος», δεν υπάρχει. Πηγαίνετε διακοπές σε όποιο σημείο του κόσμου θέλετε. Ο πιλότος στο αεροπλάνο σας επικοινωνεί με τον Πύργο Ελέγχου στα Αγγλικά, ενώ εσείς ακούτε οδηγίες από την αεροσυνοδό επίσης στα Αγγλικά. Οι πινακίδες στο αεροδρόμιο - όπου κι αν είστε - είναι οπωσδήποτε και στα Αγγλικά (ή σε μία από τις 20 "top" γλώσσες). Θα δείτε τα διαφημιστικά της Coca Cola, το ΜΤV θα παίζει παντού και ενώ θα περιμένετε τις αποσκευές σας θα έχετε στα αυτιά σας τους Aγγλοαμερικανικούς στίχους κάποιου τραγουδιού. Σε οποιοδήποτε net-cafe, οι λέξεις-κλειδιά είναι φυσικά οι Aγγλικές και θα είναι αυτές που θα σας φέρουν τα καλύτερα αποτελέσματα.

Η εξάπλωση των Αγγλικών, προϊόν γλωσσικής υπερδύναμης. Αν κάποιος θέλει να πάει μπροστά, η γνώση των Αγγλικών είναι υποχρεωτική. Το παίρνουμε σαν δεδομένο. Η δύναμη στον 21ο αιώνα φαίνεται πως προέρχεται επίσης από το Λεξικό των Αγγλικών της Οξφόρδης.

Πώς έγινε αυτό; Πώς μία διάλεκτος που μιλιόταν από μια σχεδόν αγράμματη φυλή στη Nοτιοανατολική γωνιά ενός μικρού νησιού της Βόρειας Θάλασσας εξαπλώθηκε σαν επιδημία σε ολόκληρο τον κόσμο; Οι Βρετανοί πρέπει να νιώθουν τύψεις γι' αυτό; Μπορεί να έχασαν - λένε - μια αυτοκρατορία, αλλά είναι κυρίαρχοι της γλώσσας που έχει εξαπλωθεί στον κόσμο. Εκτός και αν και οι Βρετανοί μιλούν πια κι αυτοί Aμερικάνικα. Αντί δηλαδή να είναι άποικοι, είναι απλώς οι πιο τυχεροί από αυτούς που αποικήθηκαν; Δεν πρόκειται για «επιδρομή», αλλά για κάτι σαν «ακολουθώ -τον- αρχηγό μου». Οι Rolling Stones το Βρετανικό συγκρότημα του ροκ, έχουν υιοθετήσει καθαρά Αμερικανική προφορά.

Ένα ιδιαίτερα προσφιλές αξίωμα των γλωσσολόγων είναι πως «η γλώσσα είναι μια διάλεκτος με έναν στρατό πίσω της». Και ο πιο δυνατός στρατός το 2002 είναι αυτός με την Αμερικανική σημαία. Η γλώσσα είναι για τον Ηomo Sapiens ό,τι το νερό για το ψάρι. Αν μας τη στερήσουν, δεν είμαστε ούτε "homo", ούτε "sapiens", υποστηρίζει στο βιβλίο του "The Ρower of Βabel" ο Τζον Μακγουόρτερ που διδάσκει Γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας. Οι 6.000 γλώσσες θα συρρικνωθούν, διάλεκτοι αλλάζουν και πεθαίνουν, αλλά η γλώσσα η ίδια δεν κινδυνεύει από τίποτε, τουλάχιστον όσο είμαστε άνθρωποι. Πολλές πιθανότητες υπάρχουν πως οι αμέσως επόμενες γενιές θα μιλούν Αγγλικά, αλλά δεν πρέπει ούτε να χαίρεται, ούτε να λυπάται κανείς. Το ίδιο πίστευαν και οι Ρωμαίοι.

Το Τοp 20 των γλωσσών είναι, Κινέζικα, Αγγλικά, Ισπανικά, Ινδικά, Αραβικά, Βεγγαλέζικα, Ρωσικά, Πορτογαλέζικα, Ιαπωνικά, Γερμανικά, Γαλλικά, Πουντζάμπι (μιλιούνται ανάμεσα στην Ινδία και το Πακιστάν), Τζαβανέζικα (στην Ιάβα), Μπιχάρι (στη βορειοανατολική περιοχή της Ινδικής Χερσονήσου), Ιταλικά, Κορεάτικα, Τελουγκού (στη Νοτιοανατολική πλευρά της Ινδίας), Ταμίλ (στη Νότια Ινδία, αλλά και σε Σρι Λάνκα, Μαλαισία, Φίτζι), Μαράθι (στη Δυτική Ινδία, στην περιοχή της Βομβάης) και Βιετναμέζικα. Το 96% του πληθυσμού της Γης μιλάει κάποια από αυτές τις γλώσσες. Οι υπόλοιπες... 5.980 αφορούν το 4% του πληθυσμού του πλανήτη.

Τα γραπτά μένουν, οι γλώσσες όχι! Πατρίδα είναι η γλώσσα μας...Να το θυμάστε !!!!